در دنیای امروز مراقبت صحیح از سلامتی بیشتر از همیشه اهمیت پیدا کرده است. با شیوع بیماری‌های همه‌گیر و کشنده در سراسر جهان، تمرکز در درجه اول بر روی سالم ماندن است؛ هم از نظر روحی و هم جسمی. مکانیسم دفاعی بدن ماست که وظیفه مبارزه با انواع عفونت‌ها و ویروس‌ها را بر عهده دارد. هنگامی‌که سطح ایمنی بدن پایین می‌آید و دیگران در اطراف‌مان عطسه یا سرفه می‌کنند، برای بدن دشوار است که عوامل بیماری‌زا را دور نگه دارد. اگرچه نمی‌توانیم به‌طور کامل از تماس با بیماران ممانعت کنیم، اما به‌طور حتم می‌توانیم مکانیسم دفاعی بدن‌مان را تقویت کنیم.
آنتی‌بیوتیک‌ها و سایر داروها به بدن کمک می‌کنند تا از بیماری بهبود یابد اما به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک نمی‌کنند. یوگا، بی‌شک یکی از مؤثرترین تقویت‌کننده‌های سیستم ایمنی بدن است که می‌توانیم از آن به‌راحتی برای داشتن یک زندگی سالم استفاده کنیم.
سیستم ایمنی بدن
سلول‌های ایمنی بدن‌تان مانند مبارزان ساکت و کوچکی هستند که کارهای زیادی را در پشت صحنه انجام می‌دهند. این سلول‌ها هر روز که شما حتی متوجه نمی‌شوید، درحال مبارزه با تهدیدات خارجی و عوامل بیماری‌زا هستند.
برای این‌که سیستم ایمنی از سراسر بدن‌تان محافظت کند تا سلامتی بدن‌تان تضمین شود و بهترین عملکرد بدنی را داشته باشید، بسیار مهم است که شما هم وظیفه خودتان را برای حمایت از این سیستم انجام دهید تا بتواند در بهترین سطح خودش فعالیت کند.
هیچ مرخصی و استراحتی برای سیستم ایمنی بدن وجود ندارد، بنابراین بهتر است مراقب سلامتی‌تان باشید.
اگر به‌طور مداوم استرس داشته باشید، با گذشت زمان دچار اضطراب، کم خوابی، سوءتغذیه یا کم‌آبی می‌شوید و به این ترتیب عملکرد سیستم ایمنی بدن‌تان ضعیف می‌شود.
یک سیستم ایمنی ضعیف می‌تواند منجر به عفونت‌های مزمن، التهاب، مشکلات خود ایمنی و حتی بیماری‌های غیرقابل‌درمان شود.
فاکتورهای زیادی وجود دارند که می‌توانند بر سیستم ایمنی بدن‌تان تأثیر بگذارند، درحالی‌که عوامل دیگری هم می‌توانند ایمنی بدن‌تان را تقویت کنند.
با برخی تغییرات جزئی، می‌توانید ایمنی بدن را تقویت کرده و سلامتی‌تان را ارتقا دهید. استرس، سبک زندگی کم‌تحرک، غذای ناسالم، زیاده‌روی در مصرف الکل و کمبود خواب برخی از عواملی هستند که می‌توانند به سیستم ایمنی بدن‌تان آسیب برسانند.
سیستم ایمنی بدن علاوه بر محافظت از بدن در برابر بیماری‌های مختلف، عامل مهمی در حفظ سلامت روان نیز محسوب می‌شود. یک سیستم ایمنی قوی اغلب با آرامش، اطمینان بیشتر و همچنین کاهش استرس در ارتباط است.
سال‌هاست كه پزشكان بر اهمیت ایمنی‌سازی تأكید كرده‌اند كه می‌توان با اتخاذ یك شیوه زندگی سالم به آن دست یافت. رژیم غذایی مغذی، عادات خواب سالم و فعالیت بدنی مانند یوگا، مکانیسم دفاعی طبیعی بدن را تقویت می‌کنند. بنابراین دفعه بعدی که احساس کردید دچار سرماخوردگی شده‌اید یا احساس ضعف می‌کنید، به انجام چند حرکت یوگا بپردازید.
تأثیر یوگا در سیستم ایمنی بدن
یکی از راه‌های مؤثر در ایجاد و حفظ سیستم ایمنی قوی، وارد کردن یوگا در سبک زندگی روزمره است. طبق مطالعات مختلف، تمرین منظم یوگا می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
تمرین یوگا به‌طور کلی به متعادل شدن جریان خون کمک می‌کند و باعث تحریک غده تیموس می‌شود که نقشی حیاتی در عملکرد سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کند.
وقتی از شکم (و نه سینه) به‌طور عمیق و آگاهانه نفس می‌کشیم، دیافراگم را فعال می‌کنیم. به‌همین دلیل است که از تنفس شکمی اغلب به‌عنوان تنفس دیافراگمی یاد می‌شود. تنفس شکمی به تقویت دستگاه گوارش کمک می‌کند.
از آن‌جا که حدود ۸۰ درصد سیستم ایمنی بدن در چین و چروک‌های دستگاه گوارش قرار دارد، این واقعاً خبر خوبی است! درگیر شدن دیافراگم با تنفس باعث ماساژ اندام‌های داخلی و غدد می‌شود، که به‌نوبه خودش به انتقال مایع لنفاوی (مایعات حاوی گلبول‌های سفید) در سراسر بدن کمک می‌کند.
بر اساس مطالعه‌ای که توسط دانشگاه علم و صنعت نروژ انجام شده، تنفس نه‌تنها می‌تواند فعالیت ژنتیکی گلبول‌های سفید خون (سلول‌های ایمنی) را تحت‌تاثیر قرار دهد، همچنین می‌تواند آن‌ها را برای کمک به مبارزه با بیماری‌ها به‌میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
چشمگیرترین یافته، افزایش قابل‌توجه گلبول‌های سفید از نوع “نوتروفیل” بود. هنگامی‌که بدن حملات عوامل بیماری‌زا را تشخیص می‌دهد، این سلول‌های خونی برای پاسخ سریع آماده می‌شوند و قادر هستند سلول‌های مهاجم را فقط با خوردن آن‌ها از بین ببرند.
همان‌طور که گفته شد، یکی از عوارض جانبی استرس مزمن و خستگی بیش از حد این است که عملکرد ایمنی مطلوب به‌خطر افتاده و ضعیف می‌شود. تنفس کنترل‌شده، استرس را کاهش داده و عملکرد ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.
مطالعات نشان می‌دهند بسیاری از ویروس‌ها و باکتری‌ها تا زمانی‌که چیزی در محیط داخلی بدن نامتعادل نشود، بی‌سر و صدا در درون بدن‌مان زندگی می‌کنند. اما اتفاقی می‌افتد و آن‌ها وارد عمل شده و حمله می‌کنند!
با تمرین یوگا و شرکت در کلاس‌های یوگا، سیستم‌های اصلی فیزیولوژیکی را که به سیستم ایمنی بدن متصل هستند تحریک می‌کنیم: سیستم‌های گردش خون، گوارش، غدد درون‌ریز و سیستم‌های عصبی. یوگا به کاهش هورمون‌های استرس که سیستم ایمنی بدن را به خطر می‌اندازند، کمک کرده و در عین حال ریه‌ها و دستگاه تنفسی را پاکسازی، سیستم لنفاوی را برای دفع سموم از بدن تحریک و خون پر از اکسیژن را به اندام‌های مختلف می‌رساند تا عملکرد بهینه آن‌ها را تضمین کند.
یک تمرین منظم یوگا می‌تواند بدن‌تان را شارژ کرده، از شر سموم و انرژی منفی رها و از اندام‌های حیاتی بدن به‌خوبی محافظت کند. حرکات خاص یوگا در ایجاد انعطاف‌پذیری و تعادل داخلی و خارجی بدن نقش داشته و می‌توانند به پشتیبانی، تعادل و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
حرکات یوگا برای تقویت ایمنی بدن
در این‌جا چند حرکت یوگا آورده شده است که نه‌تنها به استرس‌زدایی سیستم عصبی و آرامش ذهن کمک می‌کنند، بلکه از سیستم ایمنی در مبارزه با بیماری حمایت می‌کنند.
- حرکت کمان (دانورآسانا): حرکت کمان حرکتی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این تمرین به‌عنوان یک حرکت ایده‌آل عمل می‌کند زیرا با تحریک سیستم گوارش به بهبود جریان گلبول‌های سفید خون کمک می‌کند. این حرکت شکم را تحت فشار قرار می‌دهدکه به تقویت سیستم هضم کمک می‌کند. به این ترتیب یکی از بهترین تمرینات یوگا برای تقویت سیستم ایمنی بدن است.
- حرکت کوه (تادآسانا): حرکت کوه که برای سیستم عصبی مفید شناخته شده، یکی از مؤثرترین تمرینات یوگا برای افزایش سطح ایمنی بدنی است. این حرکت می‌تواند انعطاف‌پذیری ران و مفاصل را تقویت کند. حرکت کوه جدا از این‌که یکی از بهترین تمرینات یوگا برای تقویت ایمنی بدن است، می‌تواند به تقویت عضلات شکم و بدن نیز کمک کند.
- حرکت ملخ (شالابهاسانا): حرکت ملخ به تقویت ستون فقرات، کمر، مفاصل ران، بازوها، پاها و اندام‌های لگن کمک کند. این حرکت مانند دارویی مؤثر برای کمردرد عمل می‌کند و جریان خون را در ناحیه ستون فقرات بهبود می‌دهد.
- حرکت کشش کامل پشت (پَسچی‌موتان‌آسانا): کشش کامل پشت، یکی از بهترین حرکات یوگا برای ایمنی بدن بوده و بدن را از استرس، سردرد و اضطراب نیز آزاد می‌کند. همچنین، ستون فقرات، عضلات همسترینگ را کشش داده و می‌تواند گوارش را بهبود دهد.
- حرکت ماهی (ماتسی‌آسانا): حرکت ماهی حرکت کاملی که درواقع “نابود کننده همه بیماری‌ها” است. این حرکت یوگا مزایای مختلفی برای سیستم ایمنی بدن به‌همراه دارد و حرکتی عالی برای افزایش ایمنی و متابولیسم است. این حرکت قفسه سینه را کشش داده و تیموس را تحریک کرده، باعث سم‌زدایی بدن شده و سطح انرژی را افزایش می‌دهد. همچنین می‌تواند مجاری بینی را باز کرده و گرفتگی را برطرف کند.
- حرکت چهارپایه (چاتورانگا دانداسانا): این حرکت یکی از مؤثرترین تمرینات برای ایمنی شانه‌ها، بازوها، مچ و پاها است. این حرکت روی تعادل بازوها کار کرده و همین‌طور به بهبود آگاهی در سراسر بدن کمک می‌کند. این حرکت به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک می‌کند.
- حرکت پل (ستوبانداآسانا): این حرکت قلب را باز می‌کند و گردش خون را بهبود می‌دهد. باعث افزایش انرژی در بدن شده تا مقاومت بهتری در برابر عوامل بیماری‌زا ایجاد کند.
- حرکت گاوآهن (هالاسانا): این حرکت نوعی خم به عقب است که گلبول‌های سفید بدن را آزاد کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
- حرکت صندلی چرخان (پاریورتا اوتکاتاسانا): حرکات پیچشی در یوگا برای سلامت کلی بدن بسیار مناسب هستند. به‌ویژه حرکت صندلی گردان به‌طور عمیق‌تری باعث تحریک کلیه‌ها و اندام‌های گوارشی شده و در نتیجه باعث سم‌زدایی داخلی می‌شود. این حرکت همچنین برای تنفس عمیق عالی است.
- حرکت مثلث ساده (تریکون‌آسانا): این حرکت باعث تقویت پاها و قسمت مرکزی بدن می‌شود. همچنین به باز شدن عضلات باسن و از بین بردن تنش در شانه‌ها کمک می‌کند. حرکت مثلث همچنین باعث کشش فاشیای اطراف ریه‌ها شده و به تنفس کمک کرده و باعث آزاد شدن عمیق انرژی در بدن می‌شود.
7 سبک زندگی که به ایمنی بدن‌تان آسیب می‌رسانند
- کمبود خواب: صرف‌نظر از خوردن غذاهای سالم و تقویت‌کننده ایمنی بدن، کمبود خواب کافی می‌تواند ایمنی بدن را تخریب کند. خواب برای ایجاد تعادل در عملکرد سلول‌های بدن لازم است. ترمیم، تعادل، جوان‌سازی، تعادل هورمونی و سم‌زدایی همه در خواب خوب شب رخ می‌دهد.
- عدم دریافت مقدار مناسب پروتئین: پروتئین‌ها عناصر سازنده سلول‌ها هستند. برای داشتن یک سیستم ایمنی قوی باید بر کیفیت مناسب پروتئین دریافتی تمرکز کنید. به‌طورمثال، زرده تخم‌مرغ را از سفیده جدا نکنید، خوردن برنج را حذف نکنید. فقط هنگامی‌که رژیم غذایی روزانه‌تان کامل باشد، بدن‌تان می‌تواند به مقدار کافی پروتئین دریافت کند. خوردن پروتئین با کیفیت مناسب می‌تواند به تقویت ایمنی بدن‌تان کمک کند.
- شستن دست‌ها قبل از غذا: شستن دست‌ها قبل از غذا مهم است. ما به‌دلیل میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زایی که از طریق خوردن وارد بدن‌مان می‌شوند، سیستم ایمنی بدن‌مان را خیلی زیاد به‌خطر می‌اندازیم. هیچ‌وقت فراموش نکنید که دستان‌تان را قبل و بعد از غذا بشویید.
- یبوست و خاصیت اسیدی بدن: خشکی مزاج یا یبوست و حالت اسیدی بدن، از علائم بارز ضعف ایمنی بدن هستند. برای خلاص شدن از این شرایط و تقویت ایمنی بدن‌تان، انواع مناسب غذاها را در رژیم روزانه‌تان قرار داده و سبک زندگی‌تان را بهبود دهید.
- استرس: استرس یک عامل اصلی بازدارنده برای ایمنی بدن‌تان است. اگر تحت استرس باشید، رژیم غذایی و ورزش‌تان هم نتیجه مطلوبی نمی‌دهد. سطح کورتیزول بالا منجر به عملکرد ایمنی پایین می‌شود. اگر می‌خواهید یک سیستم ایمنی قوی و بدنی سالم داشته باشید، کاهش استرس‌تان را جدی بگیرید.
- سیگار و الکل: سیگار کشیدن و نوشیدن بیش از حد الکل از عوامل مهمی هستند که می‌توانند ایمنی بدن‌تان را کاهش دهند.
- عدم تحرک: برای سلامتی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن‌تان لازم است از نظر جسمی فعال باشید. فعالیت بدنی به بهبود گردش خون و تسهیل در ایمنی قوی کمک می‌کند. البته استراحت و ریکاوری برای بدن نیز به‌اندازه ورزش و تحرک، برای داشتن یک سیستم ایمنی قوی مهم است.
حرف آخر!
سیستم ایمنی ضعیف، فرد را در معرض انبوهی از مشکلات دستگاه گوارش و بیماری‌های عفونی قرار می‌دهد. یوگا بهترین راه برای بالا بردن سطح ایمنی بدن و همچنین حفظ تعادل است.
برای تقویت سیستم ایمنی بدن‌تان، مطمئن شوید که ویتامین (سی) کافی در رژیم غذایی‌تان وجود دارد. این ویتامین باعث ایجاد مقاومت در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های خاصِ فصل سرما می‌شود.
اگر یک سبک زندگی سالم، غذای سالم، تمرین منظم یوگا و مدیتیشن را یاد بگیرید، به‌راحتی می‌توانید سلامتی‌تان را تضمین کنید. یوگا و مراقبه از عوامل ایده‌آل برای داشتن یک زندگی سالم هستند.
یوگا جایگزینی برای دارو نیست بلکه یک اقدام پیشگیرانه برای جلوگیری از بیماری‌هاست.
یادگیری و تمرین حرکات یوگا تحت نظر یک مربی متخصص یوگا، بسیار مهم است. آیا به اطلاعات مربوط به دوره‌های آموزش یوگا و یا مشورت درمورد وضعیت بدنی‌تان نیاز دارید؟ با قسمت مشاوره طاتاآکادمی تماس بگیرید.
حتما می‌دانید که سلامتی خوشبختی است!
منابع:
در گرداوری این مطلب از منابع زیر استفاده شده است:
مطلب خوبی بود تو این شرایط کرونا و اخبار ناامیدکننده. سپاس
میلاد عزیز
ممنون از توجه شما به مطلب تقویت سیستم ایمنی بدن به کمک یوگا. امیدواریم که این مطلب به شما کمک بکنه تا بیشتر به سلامتی و تندرستی خودتون توجه کنید