آیا شنیده‌اید که می‌گویند یوگا برای درمان واریس روش ایده‌آلی است؟ اتفاقا تصمیم داریم در این مقاله درمورد درستی همین مطلب صحبت کنیم.
واریس ظاهراً مشکلی برای زندگی ایجاد نمی‌کند اما می‌تواند به‌دلیل خون‌رسانی نامنظم به قلب باعث عوارض طولانی‌مدت در سلامتی شود. همچنین از نظر جذابیت ظاهری نیز می‌تواند به یک نگرانی بزرگ تبدیل شود. واریس از منظر زیبایی، واقعا ناراحت‌کننده است. اما نگران نباشید. تا به حال به تأثیر یوگا بر واریس فکر کرده‌اید؟ منتظر نباشید کار به عمل جراحی بکشد. قبل از هر چیز روش‌های طبیعی را امتحان کنید و نتیجه را خودتان قضاوت کنید. با تعهد به تمرین یوگا به نتایج حیرت‌انگیزی می‌رسید.
واریس چیست؟
به‌طور معمول، دریچه‌های یک‌طرفه در رگ‌ها، در برابر نیروی جاذبه، جریان خون را به سمت قلب هدایت می‌کنند. وقتی این دریچه‌ها ضعیف می‌شوند و به‌درستی بسته نمی‌شوند، اجازه می‌دهند خون به عقب جریان یابد و وضعیتی به نام ریفلاکس به‌وجود می‌آید.
رگ‌هایی که توانایی این دریچه‌ها را از دست داده‌اند، طناب‌مانند، برآمده و ضخیم می‌شوند. این عروق بزرگ و متورم به “واریس” معروف هستند. رگ‌های واریسی اغلب آبی، برجسته و پیچ‌خورده هستند. این بیماری غالباً روی پاها تأثیر می‌گذارد چون آن‌ها در دورترین فاصله از قلب هستند و جاذبه، جریان خون را به سمت بالا دشوار می‌کند.
رگ‌های واریسی هنگام ایستادن قابل‌مشاهده هستند. ممکن است تورم، تغییر رنگ پوست، زخم و سایر علائم ناراحتی پوست را ببینید. با این حال، گاهی‌اوقات، در مراحل اولیه و نوع خفیف آن، افراد ممکن است هیچ علائم قابل‌مشاهده‌ای نداشته باشند، اما احساس درد در پاها و تورم و غیره داشته باشند. کم‌کم متوجه می‌شوند که بعد از مدتی ایستادن، نیاز دارند بنشینند و پاها را بالا ببرند تا این علائم را تسکین دهند. در شرایط شدید، نارسایی وریدی و ریفلاکس می‌تواند باعث تغییر رنگ پوست و ایجاد زخم شود که درمان آن بسیار دشوار است.
علایم شایع واریس:
- تورم و درد ساق پا بعد از نشستن یا ایستادن طولانی
- رگ‌ها به رنگ بنفش تیره یا آبی ظاهر می‌شوند
- رگ‌ها پیچ‌خورده و برجسته به‌نظر می‌رسند.
- سوزش، درد، گرفتگی عضلات و تورم در قسمت پایین پا
- خارش، بی‌قراری پا و نازک بودن پوست روی رگ‌های آسیب‌دیده
- احساس درد، سنگینی و ناراحتی در پاها
رگ‌های واریسی دقیقاً زیر سطح پوست و معمولاً روی پاها و ساق قرار دارند. ممکن است بنفش تیره یا آبی باشند. هر رگی ممکن است واریس شود، اما رگ‌هایی که بیش‌تر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند، پاها، ساق پا و به‌خصوص پشت ماهیچه‌ها یا قسمت داخلی پاها هستند.
واریس می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. بنابراین مهم است که به‌جای درمان مشکل به‌عنوان یک مسأله مرتبط با سلامتی و زیبایی‌تان، علت اصلی آن را تشخیص دهید. مهم‌ترین دلیل ایجاد واریس وراثت است. اگر واریس در سابقه‌ی خانوادگی‌تان وجود دارد، احتمال ابتلا در شما بیش‌تر است. عامل خطر دیگر کار در شغلی است که باعث می‌شود شما تمام روز روی پایتان بایستید، به‌ویژه ایستادن بدون این‌که زیاد حرکت کنید. از دیگر عوامل مربوط به واریس می‌توان به یائسگی، افزایش سن، ایستادن طولانی‌مدت، آسیب‌دیدگی پا، برآمدگی شکم و محل تلاقی پاها در زانوها یا مچ پا اشاره کرد.
ساعت‌های طولانی نشستن یا پیاده‌روی مداوم با کفش‌های پاشنه‌بلند می‌تواند شما را مستعد واریس کند. علاوه بر این، چاقی یا نوسانات مکرر هورمونی نیز می‌تواند همین کار را انجام دهد. واریس همچنین ممکن است بعد از ضربه یا جراحت ایجاد شود و البته در بسیاری از خانم‌ها در دوران بارداری شایع است.
واریس همچنین می‌تواند علائم دیگری مانند تورم، درد و خارش و عوارض جدی‌تری مانند لخته شدن خون و زخم وریدی ایجاد کند و در موارد شدید، خون لخته‌شده می‌تواند به سمت مغز منتقل شده و باعث سکته شود. این بیماری حدود 25درصد از زنان و 15درصد از مردان را درگیر می‌کند.
یوگا چطور به درمان واریس کمک می‌کند؟
به جالب‌ترین قسمت رسیدیم. تأثیر یوگا بر واریس! علم در مورد قانون جاذبه می‌گوید که انرژی را به سمت پایین می‌کشد اما یوگا ادعا می‌کند که انرژی را به سمت بالا هدایت می‌کند. برای بهبود هر گونه بیماری در بدن‌تان، ابتدا ریشه اصلی مشکل را بررسی کنید. در مورد وجود واریس، علت اصلی رگ‌های ناتوان و نامقاوم پاها هستند.
یوگا همیشه بر اهمیت حرکات معکوس تأکید می‌کند. زیرا باعث بهبود گردش خون در قسمت بالای بدن می‌شود. به علت گرانش و با افزایش سن، گردش خون در قسمت پایین بدن کم‌تر می‌شود. به همین دلیل گردش‌خون از قسمت پایین‌تنه بدن به قلب به‌درستی انجام نمی‌شود. خون باید دوباره از اندام‌ها به قلب برگردد. در حالت معکوس وقتی پاها به سمت بالاست، گرانش نقش مهمی در بازگشت خون و از بین بردن انسداد در رگ‌ها دارد.
تحرک بدنی می‌تواند به بهبود جریان خون و سلامت رگ‌ها و به این ترتیب درمان واریس کمک کند. در صورت ابتلا به واریس، هر نوع ورزشی که انجام می‌دهید، بهتر است آرام آرام شروع کنید و به‌تدریج فعالیت‌تان را افزایش دهید. تمرینات با شدت بالا مانند دویدنِ حتی آهسته و پریدن می‌تواند فشار خون را در پاها افزایش دهد و باعث شود احساس ناراحتی کنید.
نکته اصلی انجام صحیح تمرینات است. حرکات وارونه شدن در یوگا برای درمان و کنترل واریس بسیار مفید هستند. البته به‌هیچ‌وجه تمرینات ایستاده‌ی یوگا را از دست ندهید. آن‌ها می‌توانند پاهایتان را قوی کنند و از آن‌جا که رگ‌ها عضلات خاصی برای انتقال خون به قسمت بالا ندارند، نمی‌توانند برای این کار منقبض شوند. در نتیجه به‌وسیله‌ی ماهیچه‌ها، عمل پمپ خون به سمت بالاتنه بهتر انجام می‌شود. درواقع عضلات، به منقبض شدن و باز شدن رگ‌ها کمک کرده و به این ترتیب خون را به قلب می‌رسانند.
در طول یوگا کل پاها و عضلات شکم کشیده می‌شوند. این کشش، انقباض عضلانی را برای از بین بردن انسداد افزایش می‌دهد و رگ‌ها را فشرده‌تر می‌کند. حرکات کششی در یوگا می‌تواند خاصیت ارتجاعی و درواقع انعطاف‌پذیری دریچه‌های خونی در رگ‌ها را تقویت کنند و همچنین باعث کاهش تورم شوند. این به‌معنای نشت کم‌تر و در نتیجه تجمع خون کم‌تر در پاها است.
با در نظر داشتن علت و علائم واریس، تأثیر یوگا بر واریس غیرقابل انکار و مسلم است. کشش و تمرینات خاص می‌تواند به رفع تورم و درد پاها در واریس کمک کند و در نتیجه فشار را کاهش دهد. شروع یوگا می‌تواند شرایط جسمی را بهبود دهد و حرکت اندام‌ها و تعادل‌شان را تقویت کند. اگر تمرینات یوگا را چند هفته با پشتکار انجام دهید، حتی مجبور نمی‌شوید که تحت عمل جراحی جدی قرار بگیرید. با انجام به‌موقع و درست یوگا نتایج شگفت‌انگیزی خواهید دید.
تمرینات مؤثر یوگا برای واریس
بیایید مؤثرترین تمرینات یوگا را که به درمان یا کنترل واریس کمک می‌کنند، بررسی کنیم.
سوپتا پادانگشتاسانا (وضعیت پا به انگشت خوابیده): وقتی مرتباً این حرکت را تمرین می‌کنید زانوها، ران‌ها و مچ پایتان قوی‌تر می‌شوند. بنابراین، باعث کاهش سنگینی و فشار در پا به دلیل واریس می‌شود. علاوه بر این، این حرکت گردش خون در رگ‌های پاها را افزایش داده و تعادل بدنی‌تان را تقویت می‌کند.
اوتان‌آسانا(خم به جلو ایستاده): در این حرکت، سر پایین‌تر از قلب قرار می‌گیرد و باعث افزایش گردش خون در سر به‌جای پا می‌شود. این هجوم اکسیژن، انرژی‌دهنده به سلول‌های مغز است. همچنین گردش خونِ ماهیچه ساق و پاها را بهبود می‌دهد. پاها و به‌خصوص ساق پا قسمت‌های اصلی است که به احتمال زیاد درگیر واریس می‌شوند.
جدا از واریس، این حرکت یوگا در درمان فشار خون، آسم، ناباروری، سینوزیت و پوکی استخوان هم مؤثر است.
ناواسانا(حرکت قایق کامل): در این حرکت، بازوها، پاها و بدن به‌طور کامل کشیده می‌شود. بالا نگه داشتن پاها مانع از جمع شدن خون در رگ‌های خونی، به‌ویژه در پاها می‌شود. در این حالت فشار فوراً کاهش می‌یابد و این چند ثانیه تعلیق باعث ایجاد قدرت می‌شود. این حرکت یوگا به شما کمک می‌کند تا با درد واریس مقابله کنید و علاوه بر جلوگیری از واریس، باعث تقویت ستون‌فقرات، خم شدن مفصل ران و شکم نیز می‌شود. تقویت ناحیه اصلی بدن، فشار زیادی را از پاها می‌گیرد و می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
پاوان موکت‌آسانا (وضعیت قفل ساق پا): این تمرین به آزاد شدن تنش عضلانی در رگ‌های خونی کمک می‌کند و گردش خون را بهبود می‌دهد. همچنین تورم و درد ناشی از واریس را کاهش می‌دهد. علاوه بر همه این‌ها، این حرکت عضلات شکم و اندام‌های داخلی دستگاه گوارش را تقویت می‌کند. به سوزاندن چربی در ران، باسن و ناحیه شکم کمک می‌کند و باعث تقویت عضلات بازو و پاها می‌شود.
ساروانگ‌آسانا(ایستادن روی شانه ها): این حرکت، گردش خون را در سراسر بدن از جمله در ناحیه پایین‌تنه بهبود می‌دهد. بنابراین تورم و دردهای واریسی را تسکین می‌دهد. این تمرین باعث تحریک اندام‌های شکمی شده و در نتیجه باعث بهبود متابولیسم و هضم غذا می‌شود و کشش مناسبی در مفصل ران و پاها ایجاد می‌کند. همچنین خستگی و بی‌خوابی را کاهش می‌دهد و باعث درمان سینوزیت، آسم و ناباروری می‌شود.
بالاسانا (وضعیت کودک): این تمرین به حرکت و انعطاف‌پذیری اعضای داخلی بدن کمک کرده و آن‌ها را فعال و منعطف نگه می‌دارد. همچنین با تنظیم گردش خون در سراسر بدن از رکود خون در رگ‌های واریسی جلوگیری می‌کند. هنگام انجام این تمرین، تاندون‌ها، عضلات و رباط‌های زانو کاملاً ریلکس می‌شوند.
ویپاریتا کارانی‌آسانا (وضعیت معکوس): این تمرین باعث افزایش عملکرد عضلانی در عضلات پا می‌شود و با افزایش جریان گردش خون، خون در قسمت فوقانی بدن تخلیه می‌شود. این حرکت، گردش خون را در سراسر بدن از جمله در قسمت پایین‌تنه بهبود می‌دهد. بنابراین به‌طور قابل‌توجهی رگ‌های واریسی را تسکین می‌دهد. این حرکت همچنین دارای اثرات ضد‌پیری مانند جلوگیری از چین‌وچروک در سنین بالا است.
اوردوا پراساریتا پاداسانا (کشش پا به سمت بالا- ایستاده): وقتی انقباض عضله ساق پا اتفاق می‌افتد، عضلات فشرده و ریلکس می‌شوند. همچنین التهاب معده را تسکین داده، روده‌ها را تقویت کرده و گردش خون را بهبود می‌دهد. این حالت کشیده، فشار پاهایتان را کاهش داده و جریان خون را به سمت بالاتنه تقویت می‌کند. این حرکت به سیستم لنفاوی کمک می‌کند تا تورم اضافی را برطرف کند زیرا نیازی به مبارزه با جاذبه ندارد. با بالا بردن پاها، خون را به قلب سرازیر کرده و فشار را در رگ‌های پا کاهش می‌دهد.
الماس (واجراسانا): این تمرین دریچه‌های رگ‌ها را تقویت می‌کند و مانع از جریان خون اشتباه یعنی ریفلاکس می‌شود، وقتی این‌دریچه‌ها درست کار می‌کنند.
روش‌هایی برای کمک به بهبود واریس
جوراب طبی فشاری: این جوراب‌ها باید تنگ باشند، اما نه خیلی زیاد. با پوشیدن آن در واقع درد و تورم پا را کم‌تر احساس خواهید کرد و با ایجاد فشردگی باعث می‌شوند رگ‌های واریسی بیرون نزنند.
دوش متضاد: این نوع دوش به‌صورت گرم و ملایم است نه داغ و سرد! آب داغ و همچنین حمام داغ برای واریس مضر است. برای عادت به دوش گرفتن متضاد به زمان نیاز دارید. باید این کار را به‌تدریج انجام دهید، از آب نسبتا خنک شروع کنید و به آرامی آب گرم را افزایش دهید.
پاها را بالا نگه‌دارید: در اثر کار یا پیاده‌روی طولانی‌مدت، پاهایتان را به موازات کف و یا تخت، روی دیوار قرار دهید. در این شرایط جریان خونِ اکسیژن‌زدایی وریدی به سمت شکم و قلب اتفاق می‌افتد. مطمئناً رگ‌ها رنگ روشن‌تری پیدا می‌کند، در نتیجه متوجه تأثیر مثبت این‌کار می‌شوید.
تغذیه: مصرف مواد غذایی متشکل از فلاونوئیدها یا ویتامین (پی) برای درمان واریس مناسب هستند: گندم سیاه(نوعی غلات)، چغندر، مرکبات، گوجه‌فرنگی، سیر و غیره. مصرف روزانه این مواد غذایی وضعیت دیواره‌های مویرگی را نرمال می‌کند و استحکام و انعطاف آن‌ها را افزایش می‌دهد.
نوشیدن آب: الکل، نیکوتین و کافئین را حذف کنید و آب بیش‌تری بنوشید.
انجام یوگا: تأثیر یوگا بر واریس را دست‌کم نگیرید.
سخن پایانی!
تمرین منظم یوگا باعث بهبود گردش خون و مقاومت عضلانی می‌شود که می‌تواند خطر ابتلا به واریس یا مزمن شدن وضعیت موجود را کاهش دهد. از نشستن طولانی در یک وضعیت در محل کار یا هنگام مسافرت خودداری کنید. سعی کنید پاهایتان را در حالت نشسته بلند کرده و یا حرکات معکوس را برای تثبیت گردش خون تمرین کنید. برای جلوگیری از راکد شدن خون در رگ‌ها، وضعیت‌تان را مرتباً تغییر دهید. رژیم غذایی مناسب با فیبر بالا و نمک کم داشته باشید و حتما وزن‌تان را کنترل کنید. لطفاً به مبارزه ادامه دهید و تسلیم نشوید. شما فقط همین بدن را دارید و این بدن معبد شماست. زیبا و شاد باشید.
منابع:
توضیحات جامع و کاملی بود.. دقیقا همین انتظارو از یوگا داشتم.. ممنون بابت وبسایت، مقالات و حرکات یوگادرمانی فوق العاده تون
سپاس از توجه همراه شما دوست عزیز!
بله همانطور که فرمودید یوگا دامنه گسترده‌ای از ابعاد جسمی و روحی ما را تحت تاثیر قرار میده. خوشحالیم که این مطلب برای شما مفید بوده.