توسعه فردی چیست؟
هر چند در مطلب توسعه فردی چیست، جواب این سئوال را به طور مفصل شرح دادیم در اینجا نیز اشارهای به آن می کنیم و در ادامه به اهمیت توسعه فردی بپردازیم تا دلیل تاکید ما بر آن، تا حدودی مشخص شود. پس در ادامه با ما همراه باشید.
توسعه فردی یک فرایند پیوسته و مادامالعمر است که افراد میتوانند از طریق آن مهارتها و شایستگیهای خود را ارزیابی کنند، اهداف خود در زندگی را در نظر گرفته و هدفگذاری صحیحی داشته باشند تا با درک درستی از پتانسیلهای خود به حداکثرسازی توانمندی خود بپردازند.
این مطلب در شناسایی مهارتهای لازم برای تعیین آن دسته از اهداف زندگی که میتواند حس اعتماد به نفس، رضایت خاطر، کیفیت زندگی و تواناییهای شغلی شما را افزایش و بهبود بخشد، به شما کمک میکند. توسعه فردی به شما کمک میکند تا بتوانید انتخابهای مثبت، اثرگذار و هوشمندانه خود را افزایش دهید و یک برنامه عملی مناسب برای توانمندتر شدن برای خودتان داشته باشید.
فرایند توسعه فردی از زمان تولد شروع میشود، در خانواده مدرسه و جامعه تکامل مییابد و تجربههای شخصی را چاشنی کار میکند تا بخش بزرگی از وجود و شخصیت شما را در آینده تشکیل دهد. چیزی که کاملا واضح و روشن است، توسعه فردی نباید در هیچ مرحلهای از زندگی متوقف شود؛ چرا که، هر چقدر هم تجربه کسب کرده و یاد گرفته باشیم، هنوز بسیاری از حوزههای ناشناخته وجود دارد که بخواهیم به تجربیات و دانش خود اضافه کنیم.
در این مطلب ضمن معرفی حوزه توسعه فردی، اطلاعات و توصیههایی به شما ارائه میشود که میتوانید به کمک آن در مورد توسعه فردی خودتان و راههایی که میتوانید از طریق آن، بیشترین بهرهبرداری را از قابلیتهایتان داشته باشید، بیندیشید.
دلیل اهمیت توسعه فردی چیست؟ چرا یک یوگی به آن نیاز دارد؟
دیدگاهها و ایدههای بسیاری پیرامون دلیل اهمیت توسعه فردی وجود دارد که از میان آنها، میتوان به فرایند خودشکوفایی مازلو اشاره کرد (اشاره به حدنهایت سلسله مراتب نیازهای مازلو یا هرم مازلو دارد که در ادامه به آن میپردازیم).
طبق نظر مازلو، تمامی افراد یک نیاز درونی به توسعه فردی دارند که این توسعه طی فرایندی هدفمندی به نام خودشکوفایی صورت می پذیرد. میزان توانایی افراد در توسعه فردی، بستگی به نیازهای خاصی دارد که از طریق آن برآورده می شود.
این نیازها یک سلسله مراتب را تشکیل می دهند که حد والای آن خودشکوفایی است. در این سلسله مراتب، نیاز سطح بالاتر تنها زمانی قابل تحقق است که نیاز سطح قبلی برآورده شده باشد. هر چه تغییرات در طول زندگی رخ می دهد، سطحی از نیاز که فرد را به تغییر رفتار تشویق میکند و به او انگیزه میدهد نیز دچار تغییر و تحول میشود. در ادامه به هفت سطح هرم نیازهای مازلو میپردازیم.
در کف هرم سلسله مراتب، نیازهای اساسی فیزیولوژیکی مانند نیاز به غذا، نوشیدنی، رابطه جنسی و خواب قرار دارد که نیازهای اساسی برای بقا هستند. مرتبه دوم هرم، مربوط به نیاز به ایمنی و امنیت، هم از نظر جسمی و هم از نظر اقتصادی است. سطح سوم به برآورده شدن نیازهای عاطفی نظیر پذیرش توسط اجتماع، دوستی، عشق و احساس تعلق اختصاص داده شده است.
در مرتبه چهارم هرم، نیازهایی نظیر عزت نفس، احترام متقابل، خودارزشمندی و موفقیت قرار دارد. سطح پنجم سلسله مراتب نیازهای مازلو به نیازهای انتزاعی مانند نیاز به درک، خلاقیت، جستجوی معنا و هدف و درک عمیق تر اختصاص دارد. مرتبه ششم هرم مختص نیازهایی از جنس زیبایی شناختی، تقارن و نظم است.
در نهایت، رأس هرم و بالاترین سطح نیازها، نیاز به خودشکوفایی است. مازلو می گوید، همه افراد نیاز دارند خود را شایسته و مستقل بدانند، همچنین، هر کسی فضای نامحدودی برای رشد پیش رو دارد.
همان طور که در بالا اشاره شد، در سلسله مراتب نیازهای مازلو، رأس هرم متعلق به خودشکوفایی است. خودشکوفایی به میل و اشتیاق افراد برای تبدیل شدن به آن کسی که قابلیت تبدیل شدن به آن را دارند اتلاق می شود.
به عبارت دیگر، خودشکوفایی به معنای رسیدن به خودکامبخشی (برآوردن نیاز و آرمان های شخصی با تلاش وکوشش شخصی) و رضایت از خود است و اشاره دارد به نیاز هر فرد (به عنوان یک شخصیت منحصر بفرد) برای دستیابی به تمام پتانسیل های خود. از نظر مازلو، مسیر رسیدن به خوشکوفایی شامل برقراری ارتباط پیوسته با احساسات و تجربه کردن زندگی به طور کامل و با تمرکز کامل است.
بنابراین، هر یوگی در مسیر کسب معرفت و پرتوجویی خود به دنبال رسیدن به خودشکوفایی است و کل این مسیر تنها بخشی از فرایند توسعه فردی است که لازم است در کنار آن به سایر جنبه های زندگی نیز توجه کند.
توسعه فردی خودم را چگونه کنترل کنم؟
لازم نیست زیاد سخت بگیرید؛ توسعه فردی می تواند مانند یک سرگرمی، بسیار جذاب باشد. بسیاری از ما، در صورتی که هدف مشخصی داشته باشیم، به راحتی می توانیم برای یادگیری بیشتر و بهبود و ارتقای توانمندی هایمان خودانگیزشی ایجاد کنیم.
در اولین قدم از فرایند توسعه فردی باید توجه داشته باشیم که داشتن یک چشم انداز شخصی روشن و واضح اساسی ترین و حیاتی ترین گام در مسیر این فرایند است.
شاید واژه چشم انداز کمی مبهم به نظر بیاید، بنابراین در ادامه چشم انداز را تعریف خواهیم کرد و در مطالب آتی بیشتر در مورد چشم انداز و اهمیت آن صحبت خواهیم کرد.
در این مرحله به این تعریف ساده بسنده می کنیم: چشم انداز عبارت است از تعریف واضح و دقیق از جایگاهی که می خواهیم چند ماه یا چند سال دیگر به آن برسیم.
آیا برای توسعه فردی خودم نیاز به برنامه خاصی دارم؟
ما به عنوان یک موجود دارای قوه تعقل، برای بسیاری از کارها و اهداف خود نیاز به برنامه ریزی داریم. در هر زمینه ای، اگر بدانیم کجا قرار است برویم، می توانیم فرایند برنامه ریزی برای رسیدن به آنجا را شروع کنیم. همان طور که در بخش چشم انداز گفتیم، مهم و حیاتی است که بدانیم به کجا قرار است برسیم.
جمله معروفی در این باره می گوید: «اگر ندانید به کجا می روید، پس هر مسیری می تواند شما را به آنجا برساند». بنابراین، پس از مشخص کردن چشم انداز، باید در مورد نحوه رسیدن به آن چشم انداز شروع به برنامه ریزی نماییم.
تهیه یک برنامه برای توسعه فردی می تواند مسیری را که باید برای رسیدن به چشم اندازتان طی کنید، روشن تر کند. برای اینکه این برنامه ریزی را بهتر و اصولی تر انجام دهید در مطالب آتی مرحله به مرحله، روند کار را توضیح خواهیم داد.
اکنون زمان شروع فرا رسیده !
پس از تعیین چشم انداز شخصی، تعریف روشن و دقیق آن و برنامه ریزی برای رسیدن به آن چشم انداز، زمان آن فرا می رسد که گام را فراتر گذاشته و شروع کنید.
هیچ کدام از مراحل را نمی توان از نظر تاثیرگذاری و ارزشمندی رتبه بندی کرد، با وجود این، می توان گفت، یک شروع درست و موفق نتیجه و حاصل عملکرد خوب ما در دو مرحله گذشته است.
در این مطلب، هدف ما ارائه تعریفی از توسعه فردی و اهمیت آن در زندگی شخصی هر فرد بوده است و طبیعتا هر مرحله جزئیات زیادی را شامل می شود که هرکدام در مطلبی جداگانه ارائه خواهد شد.
بنابر آنچه گفته شد، یک شروع موفق در گرو تعریف یک چشم انداز واضح و بدون ابهام و یک برنامه ریزی اصولی برای رسیدن به آن چشم انداز است.
آنچه از مرحله شروع بسیار اهمیت پیدا می کند این است که در مسیر پیشرفت، همواره تحولات اساسی، چالش های بزرگ، یادگیری های هیجان انگیز، موفقیت ها و پیشرفت ها و همچنین شکست های خود را یادداشت کنید.
این کار به عنوان یک بازخورد شخصی به شما کمک می کند تا عملکرد خود را ارزیابی کنید، نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید، دلایل شکست ها و موفقیت ها را کشف کنید و یادگیری خود را عمیق تر کنید. تمام آنچه اشاره کردیم، خود به عنوان بخشی از توسعه فردی شما، سبب تغییر دیدگاه و رفتار شما خواهد شد که این نتیجه، همان نتیجه مورد انتظار از فرایند توسعه فردی است.
به عنوان نکته پایانی، باید گفت که فرایند توسعه فردی برای یک یوگی بسیار با اهمیت تر است؛ چرا که لازمه حرکت موثر در مسیر معرفت، سلامت و تندرستی داشتن چشم اندازی واضح و روشن، برنامه ای دقیق و تلاش برای یادگیری مستمر است.
ما، در طاتا آکادمی برای همراهی شما در این مسیر، خدماتی را تحت عنوان مشاوره توسعه فردی در نظر گرفته ایم که با استفاده از این خدمات می توانید با مربیان متخصص در این زمینه مشورت کنید و از راهنمایی های آن ها در راستای پیشرفت و توسعه فردی خود بهره ببرید.