بهبود مهارت‌های فردی، روشی که به عنوان توسعه فردی شناخته می‌شود، به خودی خود اتفاق نمی‌افتد. برخی از پیشرفت‌های شخصی می‌تواند مربوط به مساله‌ی قرار گرفتن در مکان و زمان مناسب و صرفاً استفاده از فرصت‌ها باشد. اما پیشرفت فردی سازگار و موثر در طیف گسترده‌ای از مهارت‌ها، نیاز به تلاش عمیق و متمرکز دارد. هدف از یک برنامه توسعه فردی تشویق افراد به سرمایه‌گذاری بر روی خودشان و شغل‌شان است که می‌تواند منجر به رضایت شغلی بیشتر شده و دید مثبت‌تری از آینده ایجاد کند.
برنامه توسعه فردی به‌طور معمول یک برنامه رسمی است که از طریق درک بهتر از شرایط حرفه‌ای حال حاضرتان، به شما اجازه می‌دهد تا:
- نقاط ضعف شناسایی شده‌ی خودتان را تقویت کنید.
- عملکرد کلی خودتان را بهبود ببخشید.
- مهارت‌ها و شایستگی‌های ایجاد شده در خودتان را تقویت کرده و شکوفا کنید.
- چشم‌اندازی از اهداف شخصی یا شغلی، کوتاه‌مدت و بلندمدت خودتان داشته باشید.
در این مقاله، ضمن اشاره به اهمیت برنامه‌ریزی برای توسعه فردی شما در مسیر دستیابی به اهداف و خواسته‌های‌تان در زندگی شغلی و شخصی، توصیه‌هایی برای شروع برنامه‌ریزی ارائه کرده‌ایم. پس در ادامه همراه ما باشید.
چرا برنامه‌ریزی برای توسعه فردی مهم است؟
در دوره‌های مختلف زندگی، ممکن است فرصت‌هایی برای توسعه فردی در مقابل شما ظاهر شود. این فرصت‌ها ممکن است فرصتی برای کار با شخصی خاص و انگیزه‌بخش، یا انجام کاری جدید و غیرمنتظره باشند.
حتی اگر این فرصت‌ها را معادل کلمه شانس در نظر بگیرید (البته که معادل هم نیستند!)، باید گفت: هرچه بیشتر روی خودتان کار کنید، خوش‌شانس‌تر می‌شوید. به عبارت دیگر، شما باید بدانید که برای رسیدن به یک خواسته خاص باید چه مواردی را بهبود دهید و سپس بر روی آن کار کنید. اگر چنین کاری کنید، پیشرفت خواهید کرد و با این کار، شانس رسیدن به این خواسته‌تان را خواهید داشت!
از طرف دیگر، اگر واقعاً نمی‌دانید چه چیزی را باید بهبود دهید، نمی‌توانید روی آن کار کنید و اگر از قبل برای رشد مهارت‌هایی که برای دوره خاصی از زندگی خود نیاز دارید برنامه‌ریزی نکنید، نمی‌توانید به تمام خواسته‌های خود برسید.
دلیل نیاز شما به برنامه‌ریزی توسعه فردی بسیار ساده است: شما فقط می‌دانید که می‌خواهید به چه چیزی دست پیدا کنید و درواقع کلید دستیابی به آن از طریق اقداماتی است که در دست شماست. برنامه‌ریزی برای کاری که باید برای رسیدن به اهداف خودتان انجام دهید، گامی حیاتی در این روند است.
بسیاری از افراد ممکن است به عنوان بخشی از یک دوره تحصیلی یا در محل کار، با برنامه‌های توسعه فردی روبه‌رو شوند. اما برنامه‌ریزی آن‌چه که برای بهبود یا تغییر خودتان باید انجام دهید فقط در شرایط رسمی مانند شغل یا تحصیل مهم نیست. این کار می‌تواند به زندگی شخصی‌تان نیز کمک زیادی کند.
شما باید بپذیرید تا قبل از این که بتوانید اجتماع، محل کار یا کل جهان را تحت تأثیر قرار دهید، باید با نگاهی به خودتان به عنوان یک فرد شروع کنید. چنین برنامه‌ای می‌تواند به موارد زیر کمک کند:
- دستیابی به خود واقعی
- کشف هدف زندگی
- رشد شخصیت
- احساس جهت‌گیری داشتن
برنامه‌ریزی توسعه فردی‌تان را از اینجا شروع کنید!
برای ایجاد یک برنامه توسعه فردی موثر و معنی‌دار برای خودتان مراحل زیر را دنبال کنید.
1. اهداف حرفه ای خود را تعیین کنید!
اولین قدم در ایجاد یک برنامه توسعه فردی موثر این است که به این فکر کنید چه فرصت‌های شغلی شما را هیجان زده می‌کند و به شما انگیزه می‌دهد. درک درستی از مهارت‌هایی که برای دستیابی به چشم‌اندازتان نیاز دارید، داشته باشید. در مورد آن چه که به شما انرژی می دهد و نسبت به آن اشتیاق دارید، فکر کنید.زیرا در مباحث و فعالیت‌هایی که برای شما معنادارتر هستند تلاش بیش‌تری خواهید کرد. برخی از نکاتی که باید در نظر بگیرید عبارت‌اند از:
- کدام فرصت‌ها در حال حاضر در دسترس شما هستند و شما را هیجان زده می‌کنند.
- کدام مهارت‌ها را می‌خواهید بیاموزید تا برای آینده خود آماده شوید.
- خودتان را در شش ماه یا یک سال آینده کجا می‌بینید.
یک اصل بسیار مهم در مسیر برنامه‌ریزی توسعه فردی این است که باید اطمینان حاصل کنید مهارت‌هایی که برای توسعه در نظر گرفته‌اید، به روشنی با اهداف موردنظرتان مرتبط باشند. بدون این وضوح، ممکن است تلاش‌های توسعه فردی شما با شکست روبه‌رو شود. به‌طور مثال، ممکن است روی مهارت‌های مناسب تمرکز نکنید و یا از زمان بندی خود غافل شوید.
2. در مورد این که چه کسی هستید، بیشتر بدانید!
برنامه توسعه فردی وقتی ارزش بیش‌تری پیدا می‌کند که به خودتان نگاهی صادقانه و متفکرانه داشته باشید. می‌توانید یک جلسه مشاوره برنامه‌ریزی برای توسعه فردی را با مشاوری حرفه‌ای ترتیب دهید تا در مورد نقاط قوت، مهارت‌ها و علایق فعلی خودتان صحبت کنید.
علاوه بر این، هر حوزه‌ای که از نظر خودتان می‌تواند مورد تقویت یا رشد قرار گیرد و رشد این حوزه‌ها و مهارت‌ها می‌تواند در موفقیت شما تأثیرگذار باشد، یکی از مواردی است که می‌توانید برای آموزش بیشتر در آینده روی آن تمرکز کنید.
ایده روشنی از استاندارد موردنیاز برای دستیابی به خواسته موردنظرتان و تفاوت آن با استاندارد فعلی خودتان داشته باشید. تفاوت بین جایی که اکنون هستید و جایی که باید باشید، میزان کاری که باید انجام دهید را به شما می گوید.
این مساله بر مدت زمان و میزان تلاشتان برای تأثیرگذاری تأثیر دارد. یک روش سازنده برای یادگیری بیشتر شما این است که از خود بپرسید “چرا“. به طور مثال، اگر احساس می کنید مهارت‌های فنی شما نیاز به پیشرفت بیش‌تری دارند، به چرایی این احساس در برنامه خود توجه کنید.
3. اهداف خود را مشخص کنید!
این مرحله شامل جمع‌آوری تمام اطلاعات و فرموله کردن آن‌ها به اهداف قابل کنترل برای پیشرفت حرفه‌ای شماست. در این بخش، به آن‌چه که نیاز دارید و آن‌چه که قصد دارید برای تحقق موفقیت‌آمیز اهدافتان انجام دهید، بپردازید.
به نظر کار واضح و ساده‌ای می‌آید، اما شما باید بدانید که چطور از (الف) به (ب) خواهید رسید: کجا هستید؟ کجا می‌خواهید باشید؟ به‌طور مثال، آیا شما قصد دارید در نوعی دوره خاص ثبت نام کنید؟ آنلاین یاد بگیرید؟ از دوره‌های آموزشی وب‌سایتی مانند طاتا آکادمی استفاده کنید؟ در یک ماه/ شش ماه/ یک سال، در راه رسیدن به اهداف نهایی خودتان چه کاری انجام داده‌اید؟ پاسخ به این سوالات باعث می‌شود که پیشرفت شما آسان‌تر شود و خود را در مسیر موردنظر نگه دارید.
4. وارد جزئیات شوید!
نکته کلیدی در نوشتن یک برنامه توسعه فردی خوب، خاص بودن آن است. خاص بودن از این جهت که به حدی در جزئیات دقت کرده باشید که نقطه مبهمی باقی نمانده باشد؛ زیرا اندازه گیری اهداف مبهم، دشوار است.
یک دید واضح از این که می خواهید کجا باشید و چرا می خواهید آن جا باشید، بسیار مهم و مفید است در مورد مکانی که می خواهید باشید و کاری که می خواهید انجام دهید فکر کنید. در نظر گرفتن بازه‌های زمانی مشخص می‌تواند کمک کننده باشد: به‌طور مثال، یک ماه، شش ماه، یک سال، پنج سال.
هم‌چنین بسیار مفید است که دید خودتان را در زمینه‌های مختلف زندگی هرچه بیشتر دقیق کنید: شغل، جایی که می‌خواهید زندگی کنید، سرگرمی‌ها و حتی روابط خود. هرچه جزئیات بیش‌تری را در نظر داشته باشید، حفظ دیدتان در شرایط دشوار آسان‌تر خواهد بود.
5. برنامه خود را اجرا کنید!
هنگامی که طرح خود را ایجاد کردید، می توانید اجرای آن را در برنامه روزانه خود شروع کنید.بهتر است یک نسخه از برنامه خود را در مکانی که به راحتی در دسترس تان است، نگه دارید.به این ترتیب می توانید اغلب به آن مراجعه کرده و مواردی را که انجام شده، بررسی کنید.این به شما کمک می کند تا میزان پیشرفت تان را پیگیری کنید و اجازه می دهد در صورت لزوم اصلاحاتی انجام دهید. از جدول زمانی و تاریخ مشخص شده در برنامه، آگاهی داشته باشید.
به یاد داشته باشید که همیشه می‌توانید با مشاور یا مربی خود در ارتباط باشید. بخشی از نقش آن‌ها، کمک به شما در فراهم کردن فرصت‌ها و منابع مورد نیاز برای دستیابی موفقیت‌آمیز به اهداف موردنظرتان است.
«این که برنامه شما چقدر هوشمندانه و دقیق بوده است، زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به مرحله اجرا رسیده باشد».
سخن پایانی!
هنگامی که برای اولین بار به فکر توسعه فردی هستید، احتمالا گمان می‌کنید هیچ‌چیز نمی‌دانید و هیچ مهارتی ندارید. ممکن است این مسأله برای شما بسیار عجیب باشد! اما توجه به دو نکته مهم است: 1) شما در تمام زندگی خود در حال یادگیری و پیشرفت بوده‌اید و در حال حاضر مهارت‌های بسیار زیادی دارید. 2) لازم نیست همه موارد را به یک‌باره بهبود ببخشید. در واقع، بهتر است سعی در انجام این کار هم نکنید. هم‌زمان فقط روی یک یا دو قسمت تمرکز کنید، نه بیشتر.
برنامه‌های کلی را به چند بخش کوچک‌تر تقسیم کنید و کوچک شروع کنید! این مهارت یکی از مهارت‌های مهمی است که پیش‌نیاز اجرای موفق برنامه شماست.
به این ترتیب، پیشرفت‌های بسیار بزرگ‌تری را مشاهده خواهید کرد و هم‌چنین احساس ضعف کم‌تری خواهید داشت.
این نکته را به یاد داشته باشید: دلیلی وجود دارد که گاهی اوقات توسعه فردی را “یادگیری مادام العمر” می نامند: زیرا محدودیت زمانی برای آن وجود ندارد! خونسرد باشید و از مسیر یادگیری تان لذت ببرید. ما تلاش می کنیم در مورد توسعه مهارت‌های قابل انتقال به شما کمک کنیم. در بخش توسعه فردی آموزش‌های لازم برای برنامه‌ریزی توسعه فردی‌تان شامل آموزش‌هایی که نیاز دارید و آموزش‌هایی که توصیه شده، ارائه می شود.
بنابراین، شاغل بودن یا نبودن، سن، جنسیت، طبقه اجتماعی و سایر سنجه‌های قیاس، فارغ از درست یا غلط بودنشان، هیچ‌کدام اهمیتی ندارند. فرایند توسعه فردی برای همه افراد مناسب است. شما به‌عنوان یک فرد، پتانسیل‌ها و قابلیت‌های نامحدودی دارید. برای فعال کردن این پتانسیل‌ها، تنها کافیست قدم در مسیر بگذارید.
منابع:
در تهیه این مطلب از منابع زیر استفاده شده است.